Алтай калыкта Судур Бичик керегинде кеп-куучын бар. Оныҥ база бир ады - Ойгорлыктыҥ Бичиги. Бу Бичикти кычырган кижи jӱрӱмде ончо не-немениҥ учы-бажын оҥдоор ойгор санаа табат. Jе качан да калык Судур Бичикти jылыйтып салган… «Оны ийнек jип салган» деп, алтай улус кокырлайтан. Малды сойзо, ичинде кӧп кыптарлу серкенек бичикке тӱҥей болгон учун анайып айдатан.
Чындап айтса, Бичикле не болгон, кем билер? Мыныла колбой, ӧскӧ до сурактар чыгат: Мындый Судур Бичик база кайда бар? Бӱгӱнги кӱнде оны табып, кычырып, оҥдоор арга бар ба? Бӱгӱнги jӱрӱмниҥ курч сурактарына ол каруу берип болор бо? Jе эҥ jаан сурак бу: Ол кандый Бичик болгон?...
Jер-телекейдиҥ ӱстинде сӱрекей аҥылу бир Бичик бар. Бу Бичикти калыктардыҥ jӱрӱминеҥ канча ла катап jоголторго санангандардыҥ амадузы бӱтпеген. Албаты - jонноҥ бу Бичикти jажытта туткан ӧйлӧрдӧ, улус бой-бойын jектеп, тартыжу, jуу-чак башталып, «карачкыныҥ» ӧйи келетен. Jе бу Бичик улуска ачык ла jарт болгон тушта, шак ол ӧйлӧрдӧ, «Возрождение» «Jаҥыдаҥ туулганы» ле «Реформация» «Солунты» деп эпохалар келген болгон. Ол Бичик кандый ла кижиге ӱредӱчи, jӧпчи ле болушчы болгон: каандардыҥ ла кулдардыҥ, президенттердиҥ де, айылда отурган эпшилердиҥ де. Кандый ла калыктардыҥ бӱдӱмjи, jаҥ сурактарын, билени jазап ла чын башкарар аайын, бизнес-садыжуны эптӱ апарарын, башкару-политиканы канайып ӧткӱрерин, билимге ле ӱредӱге таскадарын, кеендик ле албаты-jонныҥ куучын-колбузын канайып апаратанын - jӱрӱмниҥ кандый ла сурактарына бу Бичик каруу берет ле ӱредет.
Бу Бичикти «Байлу Бичимел», «Бичиктердиҥ Бичиги», «Агару Бичик» деп адайт. Jе оныҥ эҥ jарлу ады грек тилле – «Библия», ол «Бичик» дегени. Чын ла бу Бичик 66 бичиктердеҥ турган бӱткӱл библиотека болуп jат. Ол бичиктер бой-бойы ортодо бир тындуныҥ ДНК-зыныҥ учуктары ла чылап колболу. Бу Бичик кажы ла кижиниҥ кӧрӱм-санаазыныҥ тӧс сурактарына каруу берет: Мен кем? Мен кайда? Мен кайдӧӧн барып jадым? Ӧлӱп калган кийнинде кижини не сакыйт? Чындык деп неме бар ба, оны канайып билип аларыс? Бис неге болуп jӱредис? Кудай бар ба, бар болзо, Ол кандый? Кижиге Оныҥ кӱӱни кандый?
Jебрен чактардаҥ ала бӱгӱнги кӱндерге jетире миллиардтаҥ ажыра улус бу Бичикти jер - телекейди jайаган Кудайла бойлоры чике таныжар ла куучындажар арга эдип тузаланат.
Калганчы онjылдыктарда алтай калык ортодо Библияла jилбиркеп турган улустыҥ тоозы кӧптӧйт. Алтай улус оны jаҥыс бастырателекейлик тӱӱки ле культураныҥ кереези деп эмес, jе онойдо ок, кажы ла кижиниҥ бойыныҥ салымы ла тӱӱкизиле колбулу бичик деп кӧргилейт. Озогы ӧйгӧ кӧрӧ, алтай калык Агару Бичикке удурлажарынаҥ тургай, карын оны ӱренип, jаҥы ачылталарга келет. Алтайлар, олорды бу Бичикле таныштырган улуска кӧрӧ, бойлоры мыны оноҥ ары тереҥжиде шиҥдегилейт… Алтайда jаткан калыктардыҥ jӱрӱминде Библия jылдыҥ-jылга там ла jакшы камаанын jетирет. Айса болзо, бу Бичик jебрен ӧйдӧ алтай калыктыҥ ойгор санаа табып ӱренген Судур Бичиги болот не…. Мындый jакшы керек бу аайынча улалып барза, Алтайда jаткан калыктардыҥ ортозында кандый кӧп jаҥы ачылталар ла кубулталар келгей не… Оны ончо оҥдоп аларга, бастырабыс бӱгӱн мында jуулыжадыс. Тӱӱкиде болуп турган ишти лаптап кӧрӱп, шиҥдеп, бис алтай калыгыстыҥ ӧзӧгинде болуп турган ойгозу ла ӧзӱминиҥ кереечилери болодыс. Бу сайттыҥ бӱктерин jилбиркеп ачкан кажы ла айылчы оныҥ кыймыгузында туружар аргазы бар. Кӱӱнзеп келигер!
